Bạn đang đối mặt với một cuộc hôn nhân không thể cứu vãn? Bạn cần tìm hiểu rõ về thẩm quyền giải quyết ly hôn, cách để ly hôn nhanh chóng, hay quy trình tiến hành ly hôn đơn phương? Hãy cùng Luật Minh Thịnh giải đáp các thắc mắc qua bài viết dưới đây để bạn nắm được những thông tin đầy đủ và chính xác nhất về trình tự thủ tục, thẩm quyền theo quy định của pháp luật Việt Nam nhé!
1. Thẩm quyền giải quyết ly hôn: Nộp hồ sơ đúng nơi, xử lý đúng luật
Thẩm quyền giải quyết ly hôn đơn phương được quy định tại Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 như sau:
Điều 28. Những tranh chấp về hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
1. Ly hôn, tranh chấp về nuôi con, chia tài sản khi ly hôn; chia tài sản sau khi ly hôn.
Điều 35. Thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện
1. Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp sau đây:
a) Tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình quy định tại Điều 26 và Điều 28 của Bộ luật này, trừ tranh chấp quy định tại khoản 7 Điều 26 của Bộ luật này.
Điều 39. Thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ
1. Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án theo lãnh thổ được xác định như sau:
a) Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này”
Như vậy để đảm bảo hồ sơ ly hôn được tiếp nhận và giải quyết nhanh chóng, bạn cần xác định rõ tòa án có thẩm quyền:
- Ly hôn đơn phương: Nộp tại Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn thường trú hoặc đăng ký tạm trú.
- Ly hôn thuận tình: Có thể nộp tại Tòa án nơi một trong hai bên vợ chồng cư trú hợp pháp (tức là nơi đăng ký thường trú hoặc tạm trú). Nếu có đăng ký cư trú tại nơi đang làm việc thì có thể nộp tại Tòa án nơi đó.
- Có yếu tố nước ngoài: Trường hợp một bên là người nước ngoài hoặc đang cư trú ở nước ngoài, thì hồ sơ thuộc thẩm quyền Tòa án nhân dân cấp tỉnh.
Việc xác định đúng nơi nộp hồ sơ giúp bạn tiết kiệm thời gian, tránh việc hồ sơ bị trả lại.
Giả sử nếu ông bà Hòa Hà có hộ khẩu ở Hà Đông nhưng đang làm việc ở Ba Đình, thì tòa Ba Đình có thụ lý giải quyết hồ sơ thuận tình ly hôn không? Điều này cần phải chứng mình được ông bà Hòa Hà có đang cư trú/ làm việc thực tế tại quận Ba Đình không (Các giấy tờ bao gồm: Hợp đồng lao động/ giấy xác nhận công tác; Giấy tạm trú hoặc xác nhận tạm trú từ Công an phường Ba Đình). Nếu có đủ hồ sơ thì TAND quận Ba Đình có thể thụ lý hồ sơ ly hôn. Nếu không có giấy tờ hợp lệ chứng minh nơi cư trú/làm việc tại Ba Đình, thì Tòa sẽ yêu cầu nộp về TAND quận Hà Đông – theo hộ khẩu thường trú.

2. Khi nào làm thủ tục ly hôn nhanh?
Thông thường, ly hôn thuận tình là hình thức ly hôn được xử lý nhanh nhất, nếu cả hai vợ chồng đồng ý chấm dứt hôn nhân và không có tranh chấp về con chung hay tài sản. Thuận tình ly hôn là việc ly hôn khi có sự đồng ý, thỏa thuận của cả hai vợ chồng. Trong đó, định nghĩa ly hôn được nêu tại khoản 14 Điều 3 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014 (Luật HN&GĐ): “Ly hôn là việc chấm dứt quan hệ vợ chồng theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật của Tòa án”.
Đồng thời, Điều 55 Luật HN&GĐ quy định về điều kiện để Tòa án công nhận việc thuận tình ly hôn của hai vợ chồng, cụ thể:
– Vợ chồng cùng yêu cầu ly hôn một cách tự nguyện;
– Hai bên đã thỏa thuận được về việc chia tài sản, nuôi con, cấp dưỡng con… trên cơ sở đảm bảo quyền lợi chính đáng của vợ và con;
– Tòa án công nhận thuận tình ly hôn.
Hồ sơ cần chuẩn bị:
- Đơn yêu cầu công nhận thuận tình ly hôn (mẫu chuẩn)
- Giấy chứng nhận kết hôn (bản chính)
- Bản sao công chứng CMND/CCCD và hộ khẩu của vợ và chồng
- Giấy khai sinh con (nếu có)
- Tài liệu liên quan đến tài sản chung (nếu có)
- Giấy xác nhận thông tin cư trú
Thời gian giải quyết: Khoảng 7–15 ngày làm việc, nếu hồ sơ hợp lệ và không phát sinh tranh chấp.
3. Khi nào thì làm thủ tục ly hôn đơn phương?
Căn cứ theo Điều 56 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 thì cá nhân giải quyết yêu cầu ly hôn đơn phương khi thuộc một trong những trường hợp như sau:
– Có căn cứ về việc vợ, chồng có hành vi bạo lực gia đình.
– Vi phạm nghiêm trọng quyền, nghĩa vụ của vợ, chồng làm cho hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
– Vợ/ chồng của người bị Tòa án tuyên bố mất tích yêu cầu.
– Trường hợp có yêu cầu ly hôn theo quy định tại Khoản 2 Điều 51 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 thì Tòa án giải quyết cho ly hôn nếu có căn cứ về việc chồng, vợ có hành vi bạo lực gia đình làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng, sức khỏe, tinh thần của người kia.
Như vậy, nếu thuộc một trong những trường hợp như đã nêu trên thì cá nhân có thể yêu cầu ly hôn đơn phương.
Ly hôn đơn phương xảy ra khi một trong hai vợ chồng không đồng thuận ly hôn hoặc có mâu thuẫn gay gắt kéo dài. Đây là hình thức ly hôn phức tạp hơn, thường kèm theo tranh chấp về con cái, tài sản.
Hồ sơ ly hôn đơn phương bao gồm:
- Đơn khởi kiện ly hôn (theo mẫu của Tòa án)
- Bản chính hoặc bản trích lục giấy đăng ký kết hôn
- Bản sao công chứng CMND/CCCD và sổ hộ khẩu
- Giấy khai sinh con (nếu có)
- Giấy xác nhận thông tin cư trú
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản (nếu có tranh chấp)
Thời gian xử lý: Từ 4–6 tháng, thậm chí lâu hơn nếu có nhiều tình tiết phức tạp.
Lưu ý: Trong trường hợp không biết nơi cư trú của bị đơn, bạn cần đề nghị Tòa án xác minh hoặc thực hiện thủ tục niêm yết thông báo theo quy định.
4. Dịch vụ tư vấn ly hôn uy tín: Nhanh chóng – Bảo mật – Hiệu quả
Thay vì tự mình xoay xở với các thủ tục pháp lý phức tạp, bạn có thể lựa chọn dịch vụ tư vấn ly hôn trọn gói tại Luật Minh Thịnh. Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, có kinh nghiệm thực tế chuyên sâu về các vụ việc hon nhân gia đình, chúng tôi cam kết:
- Tư vấn miễn phí, rõ ràng từng bước thủ tục ly hôn;
- Hỗ trợ soạn hồ sơ, nộp đơn và theo dõi quá trình xử lý;
- Đại diện làm việc với Tòa án (nếu có ủy quyền);
- Bảo mật tuyệt đối thông tin khách hàng.
Ly hôn là một bước ngoặt lớn trong cuộc đời mỗi người. Hiểu rõ thẩm quyền giải quyết ly hôn, chuẩn bị đúng thủ tục ly hôn nhanh hoặc biết cách xử lý trong trường hợp ly hôn đơn phương sẽ giúp bạn chủ động, tiết kiệm thời gian và tránh được rủi ro pháp lý. Nếu bạn đang cần hỗ trợ, đừng ngần ngại liên hệ với Luật Minh Thịnh để được tư vấn tận tâm, uy tín và hiệu quả.
Các câu hỏi thường gặp
1. Thẩm quyền của Tòa án trong ly hôn đơn phương là gì?
Thẩm quyền giải quyết ly hôn đơn phương thuộc về Tòa án nơi bị đơn cư trú hoặc nơi mà bị đơn có trụ sở nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức.
2. Thời gian tối đa để ly hôn đơn phương là bao lâu?
Thời gian giải quyết ly hôn đơn phương tối thiểu là từ 4 đến 6 tháng, nhưng có thể lâu hơn tùy thuộc vào tính chất phức tạp của vụ án.
3. Tôi có thể tự làm thủ tục ly hôn mà không cần luật sư không?
Có thể, nhưng việc tự làm hồ sơ ly hôn có nguy cơ cao gặp phải rắc rối pháp lý. Nên tham khảo ý kiến của luật sư để đảm bảo tiến trình diễn ra suôn sẻ.